In een eerder blog-artikel hebben wij de problematiek omtrent stankoverlast beschreven en wat daar o.a. aan te doen is. Een van de oplossingen waar wij op onze website nog niet eerder over hebben geschreven is het inzetten van een ozongenerator, ook wel bekend als een ozon machine of luchtreiniger.
Ozonbehandeling laten uitvoeren? Bel ons op 085 06 08 777 voor meer informatie
Online is er ontzettend veel informatie te vinden over ozonbehandelingen en ozongeneratoren, helaas is het merendeel hiervan incorrecte informatie. De beschikbare online informatie is vaak geschreven door fabrikanten, verkopers, of verhuurders die enkel de ozongeneratoren produceren / verkopen / verhuren, maar er verder geen enkele praktijkervaring mee hebben. Wij hebben over de jaren heen met verschillende ozongeneratoren gewerkt, en hebben ozonbehandelingen op talloze locaties kunnen testen en uitproberen. De informatie in dit artikel is dan ook niet enkel gebaseerd op wat de wetenschap vertelt, maar ook wat onze eigen praktijkervaring is.
Voordat we dieper op de werking van ozon ingaan willen we als eerste het volgende kwijt. Ozon kan gebruikt worden om de binnenhuislucht te reinigen en geuren te verwijderen, ECHTER is een ozonbehandeling enkel (gedeeltelijk) effectief wanneer er extreem hoge, onveilige niveaus van ozongas worden gecreëerd die een serieus gezondheidsrisico opleveren en (permanente) schade kunnen veroorzaken aan de gezondheid.
Het gebruik van een ozongenerator is een erg drastische en vaak ook gevaarlijke oplossing voor het verwijderen van geuren. Heb je te maken met een serieus geurprobleem? Probeer dit dan a.u.b. niet zelf te verwijderen met een ozongenerator. Wij verhuren onze ozongeneratoren nooit aan derden, en dit is niet zonder reden. Het gebruik van ozon is niet alleen gevaarlijk en mogelijk zelfs dodelijk, maar vergt ook veel kennis en expertise om het gewenste resultaat te kunnen bereiken.
Dit artikel is geen how-to betreffende het gebruik van ozongeneratoren, maar meer een opheldering en tegengeluid voor alle valse claims die er worden gemaakt over deze luchtreinigingstechniek. In dit blog-artikel zullen we uitleggen hoe ozongenerators werken voor het verwijderen van specifieke geurproblemen, welke voorzorgsmaatregelen er genomen moeten worden, en in welke mogelijke situaties ozon ingezet kan worden.
Eerst de fysieke vervuiling aanpakken alvorens een ozonbehandeling uit te voeren.
Hoe verwijderen ozongeneratoren geuren?
Ozongeneratoren produceren ozon door zuurstof moleculen (O2) op te breken zodat enkelvoudige atomen kunnen binden met andere O2 moleculen om O3 te vormen (ozon). Dit gebeurt op twee manieren: door stille corona ontlading, welke elektrische ontlading gebruikt om de zuurstof moleculen te splitsen, of via UV radiatie om de zuurstof moleculen te splitsen. In Jip-en-Janneke taal betekent dit dat de ozongenerator zuurstof in een ruimte aantrekt, hier een extra molecuul aan toevoegt d.m.v. een ingebouwde keramische plaat, en aan de andere kant uitspuugt als ozon.
Fabrikanten en verkopers van ozongeneratoren claimen vaak dat de ozon moleculen een chemische reactie veroorzaken met VOS (vluchtige organische stoffen), bacteriën, virussen, en andere gasvormige verontreinigende stoffen om zodoende de geur bij de bron te doden. Dit is een aanname die niet door het beschikbare wetenschappelijke bewijs wordt onderbouwd, de wetenschap stelt namelijk dat ozon er honderden jaren over zou doen om dit effect te bereiken, met name wanneer het aankomt op VOS.
Alle online informatie over dat ozon an sich virussen, bacteriën, schimmels en andere biologische vervuiling doodt is dan ook incorrect. Het is ook niet in staat om chemische vervuilingen en geuren te verwijderen. Wanneer ozon in lage concentraties wordt toegepast is het niet effectief genoeg om biologische vervuilingen te verwijderen. Ook is ozon niet in staat om deeltjes uit de lucht die allergieën veroorzaken, zoals stof en pollen, te verwijderen.
Een ander belangrijk punt waar we even apart bij stil willen staan is dat ozon, bij lage concentraties, niet in staat is om geuren te verwijderen. We krijgen vaak van klanten of concullega’s te horen dat zij een ozongenerator hebben geplaatst en deze niet in staat was de geur weg te krijgen. Negen van de tien keer beschikt men niet over voldoende kennis m.b.t. het gebruik van een ozongenerator, is de ozongenerator te zwak, verkeerd ingesteld, of gaat tijdens de behandeling kapot zonder dat men zich hiervan bewust is. Ozongeneratoren zijn ontzettend gevoelig, en er zijn veel factoren waar men rekening mee moet houden voor een succesvolle behandeling. Het feit dat een ruimte naar ozon ruikt, betekent nog niet dat de behandeling ook succesvol was. Ozon kan een excellente geurverwijderingstechniek zijn, maar enkel in de handen van een ervaren vakman die kennis van zaken heeft. Bij een leek zal het meer schade aanrichten dan goed doen.
Welke voorzorgsmaatregelen moeten er worden genomen bij het gebruik van ozon?
Ozongeneratoren worden verkocht als luchtreinigers, maar niet iedere verkoper of verhuurder vertelt erbij hoe schadelijk ozon kan zijn. Ozon mag niet gebruikt worden in ruimtes die worden bewoond door mensen of dieren, en kan in hoge doseringen dodelijk zijn! Enkele voorzorgsmaatregelen die genomen zouden moeten worden zijn:
- Ozon kan bepaalde voorwerpen (mogelijk) verkleuren of beschadigen, mocht je voorwerpen hebben waar je geen risico mee wilt lopen, verwijder deze dan uit de kamer waar de ozonbehandeling plaatsvindt. Ozon kan vooral aanzienlijke schade aanrichten aan rubber, plastic, textiel, verf en metalen. Het blootstellen van materialen aan ozon beschadigt zowel de functionele als esthetische kwaliteiten van materialen en producten, en vermindert hun levensduur. Gebruik ozon daarom nooit in hoge concentraties als je hier geen ervaring mee hebt.
- Ozon kan bestaande problemen met de ademhaling bevorderen, mocht je dus astma of andere ademhalingsproblemen hebben wacht dan 2 tot 4 uur voordat je een ruimte betreed waar een ozonbehandeling is uitgevoerd.
- Een van de bijeffecten van ozongas is dat het ervoor zorgt dat ons geurvermogen afsterft. De persoon denkt dan dat de geur is verdwenen, terwijl in werkelijkheid zijn of haar geurvermogen is aangetast en de persoon de geur gewoonweg minder goed kan ruiken. Wees je hier dus van bewust en ga zeer voorzichtig met ozon om!
- Sluit de ruimte compleet af en zorg dat kinderen, volwassen, en (huis)dieren geen toegang hebben tot de ruimte.
- Sommige experts adviseren ook om planten uit de ruimte te verwijderen. Wij hebben hier zelf in de praktijk nog niet genoeg mee kunnen experimenteren om er een definitieve uitspraak over te doen. De wetenschap stelt wel dat blootstelling aan ozon de productiviteit van planten vermindert, en hun cellen en bladeren beschadigt. Blootstelling aan ozon leidt tot een verminderd vermogen tot fotosynthese en het produceren van hun eigen voeding.
Hoe reageert ozon op veelvoorkomende geuren?
Geuren van huisdieren
Huisdieren zijn vaak een van de grootste boosdoeners van een onaangename lucht in huis. Mensen die zelf geen honden in huis hebben, en die op bezoek gaan bij iemand die wel honden heeft, zullen vaak last hebben van een muffe hondengeur. Voor dit soort algemene geuren kan ozon een goede uitkomst bieden.
Wanneer het op dierlijke urine aankomt, en dan vooral kattenurine (geen enkele geur is zo moeilijk te verwijderen als kattenurine!), wordt het een ander verhaal. Onze praktijkervaring met het enkel en alleen toepassen van ozon voor het verwijderen van urinegeuren is gruwelijk slecht. Als wij ozon toepassen voor (katten) urine is dit altijd in combinatie met een fysieke schoonmaakbeurt conform een vast stappenplan dat zeer nauwkeurig gevolgd moet worden. Welk proces en welke middelen wij hiervoor gebruiken kunnen wij helaas niet vrijgeven. In de praktijk gebruiken wij nooit enkel en alleen ozon voor urinegeur, dit werkt namelijk nooit.
Kattenurine behandelen en verwijderen.
Rooklucht
Rooklucht is niet alleen lastig om te verwijderen, maar ook allesbehalve gezond om in te ademen. Omdat rooklucht zo lastig te verwijderen is, grijpen mensen vaak al snel naar een ozongenerator. Wij zouden liegen als wij stellen dat een ozongenerator niet in staat is om rooklucht te verwijderen, maar het is niet iets dat wij adviseren of zelf op grote schaal toepassen.
Het probleem met het inzetten van een ozongenerator voor rooklucht is dat je hiermee wel de rooklucht kan verwijderen, maar dat betekent niet dat hiermee ook de nicotineaanslag wordt verwijderd. Een ruimte blijft niet enkel vies, maar zal ook nog steeds schadelijke dampen van de nicotineaanslag blijven afgeven (i.e. derdehands rook). Het is dan ook beter om de aanslag fysiek te verwijderen, je verwijdert hier niet enkel de rooklucht mee maar ook de fysieke, vuile aanslag.
Mocht je toch een ozongenerator willen inzetten, houdt er dan rekening mee dat je de calculaties m.b.t. de grootte van de ruimte en de hoeveelheid en tijdsduur van de ozonproductie haast tot op de millimeter nauwkeurig moet uitvogelen. Enkel een ozongenerator aanzetten en laten draaien voor een willekeurige tijd zal (vaak) niet het gewenste resultaat opleveren.
Nicotineaanslag (en rooklucht) fysiek verwijderen.
Schimmel en meeldauw
Ozon kan de geur die geproduceerd wordt door schimmel en meeldauw effectief maskeren. Maar of ozon werkelijk ook het schimmelprobleem zal verhelpen is afhankelijk van verschillende factoren zoals de grootte van het schimmelprobleem, het soort en type schimmel. Desondanks kunnen ozongeneratoren een geschikte optie zijn voor het verminderen van schimmel en meeldauw geuren omdat schimmels zullen oxideren tijdens een high-shock ozon behandeling. De concentraties ozon die hierbij geproduceerd moeten worden zijn enkel wel zodanig hoog dat dit enkel door een professional zou moeten worden uitgevoerd.
Menselijke geuren en lichaamsgeuren
Huurwoningen hebben vaak een specifieke geur, achtergelaten door eerdere bewoners. Sterke lichaamsgeuren die moeilijk te verwijderen zijn door luchten en schoonmaken kunnen mogelijk verwijderd worden met een ozongenerator. Is dit echter iets dat wij adviseren? Nee, niet per se. Beter en gezonder is om een reguliere luchtreiniger (met ionisator) in te zetten, dit zal op den duur voor een beter resultaat zorgen dan ozon.
Scenario’s waarin ozon mogelijk ingezet zou kunnen worden
Het inzetten van een ozongenerator is geen alledaagse oplossing en vaak enkel benodigd als er een serieus geurprobleem aanwezig is. Bij het verwijderen van een geur is het belangrijk om eerst de bron van de geur te identificeren en te bepalen welke methodes er beschikbaar zijn voor het verwijderen van de geur (met de bijbehorende kosten). Hierna pas zou er bepaald moeten worden of een ozonbehandeling benodigd is of niet. Ozongas is gevaarlijk, en zou nooit de voorkeur moeten hebben over andere, veiligere geurverwijderingstechnieken.
Wanneer je met een serieus geurprobleem te maken hebt zal een kleine ozongenerator weinig hulp bieden. De professionele ozongeneratoren waar wij mee werken zijn niet te huur, en hebben een aanschafprijs startend vanaf +/- €7.000,-. Heb je last van een wat muffige huisdierengeur in huis? Dan is een goedkoper, lichter model ozongenerator vaak nog wel prima. Heb je last van kattenurine of rottend vlees, dan is het aan te raden een professional in te huren die gebruik maakt van professionele ozongeneratoren.
Er zijn meerdere opties beschikbaar voor het verwijderen van geuren, een ozonbehandeling zou hierbij altijd als de laatst mogelijke optie moeten worden gezien. Vaak zien we dat mensen nul voorwerk verrichten om een geur te verwijderen en direct naar de ozongenerator grijpen. De kans dat de ozonbehandeling dan werkt is zo goed als nihil. Een ozonbehandeling werkt het beste in combinatie met andere behandelingen, en zou gezien moeten worden als een aanvulling op behandeling A, B, of C etc. in plaats van als een wondermiddel dat ieder geurprobleem als sneeuw voor de zon doet verdwijnen. Wees je er dus van bewust dat een ozongenerator ingezet moet worden met een bewust reinigingsplan, ga je er zomaar mee aan de slag dan zal de kans op succes erg klein zijn.
Conclusie: Kan ozon geuren verwijderen?
Alhoewel het wetenschappelijke bewijs dat ozongas geuren compleet kan verwijderen gelimiteerd is, mogen we ozon niet gelijk afschrijven. Er kunnen goede resultaten mee geboekt worden, maar het enkel toepassen van ozon an sich zal negen van de tien keer niet het gewenste resultaat opleveren. Een ozonbehandeling werkt vaak het beste als aanvulling op een fysiek geurverwijderingsproces. Bij de Frisse Kater gebruiken wij zelden een ozongenerator zonder eerst een heel stappenplan te doorlopen om een geur fysiek te verwijderen. Dit is waar het vaak misgaat bij ozonbehandelingen. Men geeft de ozongenerator de schuld, terwijl het probleem ligt bij hun eigen voorwerk en gebrek aan kennis over ozon. Ozon is geen magische oplossing en het succes ervan is afhankelijk van de aanwezige kunde, expertise, en praktijkervaring.
In de praktijk is het nog best lastig om telkens weer in te schatten hoe lang een ozongenerator moet draaien, hoeveel milligram ozon er geproduceerd moet worden, en in welke omgevingen de machine wel of niet geplaatst mag / kan worden. Onze ozongeneratoren zijn ontelbare keren kapot gegaan, of hebben niet goed hun werk kunnen doen omdat wij in aanraking kwamen met een voor ons onbekende factor.
Daarnaast is er ook het grote probleem van temperatuur en luchtvochtigheid. Veel ozongeneratoren stellen een X aantal milligram ozon per uur te produceren. De gestelde waardes worden in de praktijk haast nooit gehaald. Als je geluk hebt halen ze misschien de helft van wat ze beweren te produceren.
Na enkele jaren van vallen en opstaan hebben we steeds meer van deze onbekende factoren leren kennen, waardoor we de behandeling nu (bijna) hebben geperfectioneerd. De opgedane kennis moet in de praktijk worden opgedaan, er zijn hier geen cursussen of lesboeken voor, noch kan de fabrikant of verkoper je hierin wegwijs maken omdat ook zij niet de benodigde praktijkervaring hebben. En dit is nou precies wat het gebruik van een ozongenerator zo moeilijk maakt, iedere keer weer moet je een nieuwe calculatie uitvoeren, en hopen dat je gecalculeerde gok goed zal uitpakken.
Uiteindelijk ligt de keuze voor het wel of niet inzetten van een ozongenerator bij jou en niemand anders. Onthoud dat het een geïnformeerde keuze moet zijn, waarbij je goed op de hoogte bent van de risico’s en het feit dat ozon geen ‘’one-size-fits-all’’ oplossing is.
(Like ons op Facebook en deel s.v.p. dit artikel via social media zodat je anderen hiermee kunt informeren.)
Over Frisse Kater B.V.
FRISSE KATER B.V. is opgericht in september 2014 en gespecialiseerd in het reinigen van extreme & uitzonderlijke situaties. Wij opereren landelijk en zijn 24/7, 365 dagen per jaar inzetbaar. De resultaten van ons werk zijn meer dan indrukwekkend. In tegenstelling tot andere reinigingsbedrijven houden wij ons (bijna) uitsluitend bezig met de reiniging van extreme & uitzonderlijke situaties. Hierin zijn wij beslist uniek in Nederland. Door deze specialisatie kunnen wij onze klanten compleet ontzorgen, en de persoonlijke aandacht geven die zij verdienen. Onze dienstverlening is altijd persoonlijk, met een ongeëvenaarde standaard van kwaliteit en service.